ATEX 114 De product-richtlijn
Vanaf 20 april 2016 moeten alle explosieveilige producten die op de markt gebracht worden voldoen de nieuwe ATEX 114 richtlijn (2014/34/EU). Deze nieuwe richtlijn valt in het Nieuw Wetgevingskader en is in onze wetgeving opgenomen als Warenwetbesluit Explosieveilig Materieel. Het betreft hier apparatuur zoals: componenten of beveiligingssystemen die een inherente ontstekingsbron hebben, of een veiligheidsfunctie vervullen in het kader van ATEX.
De vijf belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de oude richtlijn 94/9/EG zijn:
- Verplichtingen voor importeurs van producten geproduceerd door fabrikanten buiten de EU.
- Accreditatie eisen voor aangemelde instanties (Notified Bodies) aangescherpt.
- Meer toezicht op de naleving door de nationale autoriteiten.
- Een EU-Conformiteitsverklaring vervangt de EG-Verklaring van Overeenstemming.
- Een certificaat van EU-typeonderzoek vervangt het EG-typecertificaat. Voor fabrikanten blijven de Essentiële Veiligheidseisen (ESR’s) ongewijzigd waardoor er geen hercertificering noodzakelijk is. De zogenaamde ‘stand der techniek’ kan gevolgd blijven worden door de normen uit de ‘Official Journal’ toe te passen om het ‘Vermoeden van Overeenstemming’ aan te kunnen tonen. Na de transitiedatum blijven bestaande EG-typecertificaten gewoon geldig; alleen bij afgifte van een nieuwe uitgave, – vanwege een aanvulling of wijziging -, wordt overgegaan op een zogenaamd certificaat van EU-typeonderzoek. Onveranderd blijft ook het verplichte gebruik van materieelgroepen en productcategorieën. Laatstgenoemde is gerelateerd aan de internationaal bekende Equipment Protection Levels (EPL). Voor een overzicht van de toepassing van het juiste beschermingsniveau.
De ATEX 114 richtlijn beschrijft voorschriften voor naleving van de essentiële gezondheids- en veiligheidseisen (EHSR’s) voor apparaten (elektrisch en niet-elektrisch) en beveiligingssystemen op plaatsen (“zones”) waar stof- of gasexplosiegevaar kan optreden. Deze richtlijn is voor Nederland opgenomen in het Besluit Explosiegevaarlijk materiaal en beschrijft de algemene veiligheidsdoelen. Specifieke eisen zijn opgenomen in Europese en internationale normen, zoals bijvoorbeeld EN-IEC 60079-0.
De ATEX 114 richtlijn deelt materieel in groepen en categorieën afhankelijk van het toepassingsgebied en geboden beschermingsniveau.
Materieelgroepen en categorieën
De richtlijn kent twee materieelgroepen: Groep I (Mijnbouw) en Groep II (Bovengronds).
Vervolgens wordt onderscheid gemaakt in drie categorieën, deze geven het beveiligingsniveau van de apparatuur aan:
- Categorie 1: apparatuur wat veilig is onder normaal bedrijf, te verwachten fouten en onverwachte fouten.
- Categorie 2: apparatuur wat veilig is onder normaal bedrijf en te verwachten fouten.
- Categorie 3: apparatuur wat veilig is onder normaal bedrijf.
Het beveiligingsniveau bepaalt uiteindelijk in welke zone een apparaat gebruikt mag worden.
- Categorie 1 is geschikt voor gebruik in zone 0 (categorie 1G) of zone 20 (categorie 1D).
- Categorie 2 is geschikt voor gebruik in zone 1 (categorie 2G) of zone 21 (categorie 2D).
- Categorie 3 is geschikt voor gebruik in zone 2 (categorie 3G) of zone 22 (categorie 3D).
